શુ તમારે નવલકથાકાર બનવુ છે ? તો આ 200 ગુજરાતી નવલકથા અવશ્ય વાંચો

934 Views

Best Gujarati Novel List પર નજર કરો, શું તમારે નવલકથાકાર થવું છે? તો 200 નવલકથાઓ વાંચવાની તૈયારી રાખશો. Must Read Novel in Gujarati, Navalkatha

આપણા સાહિત્યની ૨૦૦ નોંધપાત્ર નવલકથાઓ (લેખકો – ૯૦) આ મુજબ છે. આમાંથી મોટાભાગની એટલી પ્રખ્યાત છે કે તેમનાં નામ બોલાય અને તરત એમનાં લેખકનાં નામ મનમાં આવે.

200 ગુજરાતી નવલકથા

નવલકથાનું નામ	લેખકનું નામ
સરસ્વતીચંદ્ર	ગોવર્ધનરામ માધવરામ ત્રિપાઠી
ભદ્રંભદ્ર	રમણલાલ મહીપતરામ નીલકંઠ
પાટણની પ્રભુતા	કનૈયાલાલ મુનશી
ગુજરાતનો નાથ	કનૈયાલાલ મુનશી
પૃથિવીવલ્લભ	કનૈયાલાલ મુનશી
સ્વપ્નદષ્ટા	કનૈયાલાલ મુનશી
મા તે મા	શયદા
કોકિલા	રમણલાલ વ. દેસાઈ
દિવ્યચક્ષુ	રમણલાલ વ. દેસાઈ
ગ્રામલક્ષ્મી	રમણલાલ વ. દેસાઈ
નિરંજન	ઝવેરચંદ મેઘાણી
સોરઠ, તારાં વહેતાં પાણી	ઝવેરચંદ મેઘાણી
વેવિશાળ	ઝવેરચંદ મેઘાણી
તુલસીક્યારો	ઝવેરચંદ મેઘાણી
દરિયાલાલ	ગુણવંતરાય આચાર્ય
સક્કરબાર	ગુણવંતરાય આચાર્ય
હાજી કાસમ તારી વીજળી	ગુણવંતરાય આચાર્ય
સરગોસ	ગુણવંતરાય આચાર્ય
અમે બધાં	જ્યોતિન્દ્ર દવે, ધનસુખલાલ મહેતા
ધીમું અને વિભા	જયંતી દલાલ
પાદરનાં તીરથ	જયંતી દલાલ
મળેલા જીવ	પન્નાલાલ પટેલ
માનવીની ભવાઈ	પન્નાલાલ પટેલ
વળામણાં	પન્નાલાલ પટેલ
ના છૂટકે	પન્નાલાલ પટેલ
અજવાળી રાત અમાસની	પન્નાલાલ પટેલ
કદલીવન	વિનોદીની નીલકંઠ
ખંડિત કલેવર	જયમલ્લ પરમાર
પારકાં જણ્યાં	ઉમાશંકર જોશી
દીપનિર્વાણ	મનુભાઈ પંચોળી ‘દર્શક’
ઝેર તો પીધાં છે જાણી જાણી	મનુભાઈ પંચોળી ‘દર્શક’
સોક્રેટીસ	મનુભાઈ પંચોળી ‘દર્શક’
બંધન અને મુક્તિ	મનુભાઈ પંચોળી ‘દર્શક’
જનમટીપ	ઈશ્વર પેટલીકર
ભવસાગર	ઈશ્વર પેટલીકર
મારી હૈયાસગડી	ઈશ્વર પેટલીકર
વ્યાજનો વારસ	ચુનીલાલ મડિયા
કુમકુમ અને આશકા	ચુનીલાલ મડિયા
લિલુડી ધરતી ૧-૨	ચુનીલાલ મડિયા
બાવડાના બળે	પુષ્કર ચંદરવાકર
માનવીનો માળો	પુષ્કર ચંદરવાકર
ઓથાર	રમણલાલ પાઠક ‘વાચસ્પતિ’
છિન્નપત્ર	સુરેશ જોષી
અગનખેલ	સારંગ બારોટ
ભસ્મકંકણ	દેવશંકર મહેતા
આકાશનાં છોરું	દેવશંકર મહેતા
ખેતરને ખોળે	પિતાંબર પટેલ
અનંગરાગ	શિવકુમાર જોષી
આભ રુએ એની નવલખ ધારે	શિવકુમાર જોષી
સોનલછાંય	શિવકુમાર જોષી
કલહંસી	શિવકુમાર જોષી
આ અવધપુરી! આ રામ!	શિવકુમાર જોષી
માટીનો મહેકતો સાદ	મકરંદ દવે
સાત પગલાં આકાશમાં	કુંદનિકા કાપડિયા
પરોઢ થતાં પહેલાં	કુંદનિકા કાપડિયા
લોહીનો બદલાતો રંગ	વિઠ્ઠલ પંડ્યા
સાત જનમના દરવાજા	વિઠ્ઠલ પંડ્યા
મીઠાં જળનાં મીન	વિઠ્ઠલ પંડ્યા
મન, મોતી અને કાચ	વિઠ્ઠલ પંડ્યા
પાનખરનાં ફૂલ	વિઠ્ઠલ પંડ્યા
આંધળી ગલી	ધીરુબહેન પટેલ
કાદંબરીની મા	ધીરુબહેન પટેલ
વાંસનો અંકુર	ધીરુબહેન પટેલ
વડવાનલ	ધીરુબહેન પટેલ
હુતાશન	ધીરુબહેન પટેલ
ભાસ-આભાસ	મોહનલાલ પટેલ
ધુમ્મસ	મોહમ્મદ માંકડ
મંદાર વૃક્ષ નીચે	મોહમ્મદ માંકડ
બંધનગર	મોહમ્મદ માંકડ
પીળા રૂમાલની ગાંઠ	હરકિસન મહેતા
જગ્ગા ડાકુનાં વેરનાં વળામણાં	હરકિસન મહેતા
જડચેતન	હરકિસન મહેતા
વંશ વારસ	હરકિસન મહેતા
નાઈટમેર	સરોજ પાઠક
માધવ ક્યાંય નથી	હરિન્દ્ર દવે
પળનાં પ્રતિબિંબ	હરિન્દ્ર દવે
ગાંધીની કાવડ	હરિન્દ્ર દવે
સુખ નામનો પ્રદેશ	હરિન્દ્ર દવે
મિશ્રલોહી	ઇવા ડેવ
ઈસુને ચરણે	ઇવા ડેવ
આસું ભીનો ઉજાસ	દિલીપ રાણપુરા
મીરાની રહી મહેક	દિલીપ રાણપુરા
ભીતર સાત સમંદર	ચંદુલાલ સેલારકા
ઘટસ્ફોટ	મહેશ દવે
એકલતાના કિનારા	ચંદ્રકાંત બક્ષી
એક અને એક	ચંદ્રકાંત બક્ષી
પેરેલિસિસ	ચંદ્રકાંત બક્ષી
જાતકકથા	ચંદ્રકાંત બક્ષી
આકાર	ચંદ્રકાંત બક્ષી
પ્રિય નીકી	ચંદ્રકાંત બક્ષી
કૈકેયી	દોલત ભટ્ટ
અસૂર્યલોક	ભગવતીકુમાર શર્મા
ઊર્ધ્વમૂલ	ભગવતીકુમાર શર્મા
હૂહૂ	નરોત્તમ પલાણ
વિશ્વજીત	પિનાકિન દવે
આ તીરે પેલે તીરે	પિનાકિન દવે
કોણ ?	લાભશંકર ઠાકર
પીવરી	લાભશંકર ઠાકર
ફેરો	રાધેશ્યામ શર્મા
અસ્તિ	શ્રીકાંત શાહ
આંગળિયાત	જોસેફ મેકવાન
લક્ષ્મણની અગ્નિપરીક્ષા	જોસેફ મેકવાન
નીરજા ભાર્ગવ	અશ્વિની ભટ્ટ
લજ્જા સન્યાલ	અશ્વિની ભટ્ટ
ફાંસલો	અશ્વિની ભટ્ટ
આશકા માંડલ	અશ્વિની ભટ્ટ
પ્રકાશનો પડછાયો	દિનકર જોશી
એક ટુકડો આકાશનો	દિનકર જોશી
મત્સ્યવેધ	દિનકર જોશી
દરિયા ડૂબ્યા સાત	પ્રિયકાંત પરીખ
કર્મ	પ્રિયકાંત પરીખ
અર્થ	પ્રિયકાંત પરીખ
આંધી	પ્રિયકાંત પરીખ
ખોજ	પ્રિયકાંત પરીખ
અંધાર ખુશ્બોભર્યો	પ્રિયકાંત પરીખ
નિરા કોસાની	હસુ યાજ્ઞિક
અગ્નિકુંડ	હસુ યાજ્ઞિક
યુગયાત્રા	યશવંત મહેતા
બાબરિક	યશવંત મહેતા
આવરણ	રઘુવીર ચૌધરી
અમૃતા	રઘુવીર ચૌધરી
લાગણી	રઘુવીર ચૌધરી
ઇચ્છાવર	રઘુવીર ચૌધરી
ઉપરવાસ કથાત્રયી	રઘુવીર ચૌધરી
સોમતીર્થ	રઘુવીર ચૌધરી
કુંતી	રજનીકાંત પંડ્યા
ફરેબ	રજનીકાંત પંડ્યા
પુષ્પદાહ	રજનીકાંત પંડ્યા
થીજેલો આકાર	ઈલા આરબ મહેતા
બત્રીસ પૂતળીની વેદના	ઈલા આરબ મહેતા
વંકી ધરા વંકા વહેણ	નાનાભાઈ હ. જેબલિયા
આવૃત	જયંત ગાડિત
બદલાતી ક્ષિતિજ	જયંત ગાડિત
અશ્રુઘર	રાવજી પટેલ
ઝંઝા	રાવજી પટેલ
વતન વછોયા	દિંગત ઓઝા
ભાવ-અભાવ	ચિનુ મોદી
માણસ હોવાની મને ચીડ	ચિનુ મોદી
મરણટીપ	‘માય ડિયર જયુ’
મારે પણ એક ઘર હોય	વર્ષા અડાલજા
ગાંઠ છૂટ્યાની વેળા	વર્ષા અડાલજા
ક્રોસરોડ	વર્ષા અડાલજા
મલક	દલપત ચૌહાણ
ગીધ	દલપત ચૌહાણ
ભળભાંખળુ	દલપત ચૌહાણ
શૂલ	બી. કેશરશિવમ્
ચહેરા	મધુ રાય
કિમ્બલ રેવન્સવુડ	મધુ રાય
કામિની	મધુ રાય
ચિન્હ	ધીરેન્દ્ર મહેતા
છાવણી	ધીરેન્દ્ર મહેતા
દિશાન્તર	ધીરેન્દ્ર મહેતા
વૈદેહી એટલે વૈદેહી	શિરીષ પંચાલ
વિષ અમૃત	ડો. પ્રદીપ પંડ્યા
સંશયાત્મા	યાસીન દલાલ
મૃત્યુ મરી ગયું	ઉષા શેઠ
પિંજરની આરપાર	માધવ રામાનુજ
યુગાંતર	માધવ રામાનુજ
ગોકીરો	સુમંત રાવલ
જળદુર્ગ	રવીન્દ્ર પારેખ
લટહુકમ	રવીન્દ્ર પારેખ
નગરવાસી	વીનેશ અંતાણી
પ્રિયજન	વીનેશ અંતાણી
અહીં સુધીનું આકાશ	વીનેશ અંતાણી
અકૂપાર	ધ્રુવ ભટ્ટ
તત્ત્વમસિ	ધ્રુવ ભટ્ટ
સમુદ્રાંતિકે	ધ્રુવ ભટ્ટ
કૂવો	અશોકપુરી ગોસ્વામી
આઠમો રંગ	હિમાંશી શેલત
વિક્રિયા	મોહન પરમાર
પ્રિયતમા	મોહન પરમાર
ડાયા પસાની વાડી	મોહન પરમાર
સંકટ	મોહન પરમાર
ઊધઈ	કેશુભાઈ દેસાઈ
જોબનવન	કેશુભાઈ દેસાઈ
સંબંધની રેતી	રાજેશ અંતાણી
તરસઘર	મણિલાલ હ. પટેલ
કિલ્લો	મણિલાલ હ. પટેલ
તિરાડ	હરીશ મંગલમ્
ખેલંદો	મહેશ યાજ્ઞિક
મીરા યાજ્ઞિકની ડાયરી	બિન્દુ ભટ્ટ
સમુડી	યોગેશ જોષી
જીવતર	યોગેશ જોષી
વાસ્તુ	યોગેશ જોષી
સગપણ એક ફૂલ	રાઘવજી માધડ
જળતીર્થ	રાઘવજી માધડ
અંગદનો પગ	હરેશ ધોળકિયા
મહારાજ	સૌરભ શાહ
સોનટેકરી	માવજી મહેશ્વરી
મેળો	માવજી મહેશ્વરી
કૃષ્ણાયન	કાજલ ઓઝા વૈદ્ય
યોગ-વિયોગ	કાજલ ઓઝા વૈદ્ય
ઘોરખોદિયો ૧-૨	મોના પત્રાવાલા
રાઈટ એંગલ	મોના પત્રાવાલા
સરમુખત્યાર	નવીન વિભાકર
મને અંધારાં બોલાવે…. મને અજવાળાં બોલાવે	શિશિર રામાવત
મરુભૂમિની મહોબ્બત	શૈલેષ પંચાલ

100+ Best Gujarati Kavita Pdf, lyrics, mp3 song | ગુજરાતી કવિતા સંગ્રહ

101 ગુજરાતી બાળવાર્તા સંગ્રહ | Best Gujarati bal varata pdf collection

એવું કહેવાય છે દરેક વ્યકિત એક નવલકથા તો લખી જ શકે – પોતાની. લેકિન, કિંતુ, પરંતુ, જો તમે વ્યવસાયિક લેખક ન હોય, જો તમે આર્થિક ઉપાર્જન માટે જ લખતા ન હોય, અને નવલકથાક્ષેત્રે કશું નવું પ્રદાન કરી શકો તેમ ન હોય તો એ એક નવલકથા લખતા પહેલાં પણ અટકી જવું. કારણ કે લખવાથી જ કે પુસ્તક પ્રગટ કરવાથી જ અમર નથી થઈ જવાતું. હા, એ પુસ્તક અસરકારક હશે તો અમરત્વ અવશ્ય મળશે. બાકી તમે સત્ત્વહીન નવલકથાઓ ચાર ડઝન આપશો તોપણ વાચકો તમને ભૂલી જવા સદા તત્પર રહેશે. આપણી નવલકથાનો ઇતિહાસ તપાસશો તો આ વાત સ્પષ્ટ થઈ જશે.

ગુજરાતી નવલકથાનો ઈતિહાસ

આદરણીય ધીરેન્દ્ર મહેતાએ પીએચ.ડી. નિમિત્તે ગુજરાતી નવલકથાઓનો અભ્યાસ કર્યો એ પછી ૧૯૮૪માં પુસ્તક પણ આપ્યું: ‘નંદશંકરથી ઉમાશંકર : ગુજરાતી નવલકથાનો ઉપેયલક્ષી સ્વાધ્યાય’. આ પુસ્તકમાં એમણે ૧૮૬૬થી – એટલે કે આપણાં પહેલાં નવલકથાકાર નંદશંકર તુળજાશંકર મહેતાની ‘કરણઘેલો’થી – ૧૯૪૦ સુધીમાં પ્રગટ થયેલી નવલકથાઓની યાદી આપી છે.

૭૪ વર્ષની એ યાદીમાં અંદાજીત ૬૦૦ નવલકથાકારો છે અને ૧૨૦૦ જેટલી નવલકથાઓ હશે. ૧૯૪૦થી ૨૦૨૩ સુધીના આ ૮૨-૮૩ વર્ષમાં બીજા ૬૦૦ જેટલા નવલકથાકારો અને ૧૮૦૦ જેટલી નવલકથાઓ ઉમેરાઇ હશે. ૧૮૬૬થી ૧૯૪૦ સુધીના એ ૬૦૦ નવલક્થાકારોમાંથી કેટલાં નવલકથાકારો આજે વંચાય છે? આપણી ભાષાના વર્તમાન વિવેચકો એમાંથી કેટલા નવલકથાકારોની નવલકથાઓને પોતાના વિવેચનગ્રંથોમાં ટાંકતા હશે?

ભગવતીકુમાર શર્માએ કહેલું કે હું ચાર વર્ષે એક નવલકથા લખું છું, પણ કોઈ વ્યવસાયિક લેખક એક વર્ષમાં ચાર નવલકથા પણ લખી શકે! એક વર્ષમાં ચાર નવલકથા લખવાની વાતમાં અતિશયોક્તી લાગે, પણ એ અશક્ય નથી. જૂના જમાનાના (અને આજે જેમને ભાગ્યે જ કોઈ યાદ કરતું હોય એવા) આપણા એક નવલકથાકાર – નામે રતનશાહ ફરામજી અચારિઆ- એ ૧૯૩૦ થી ૧૯૪૦ સુધીના એક દશકામાં અધધ ૪૦ નવલકથાઓ લખેલી એવું ઉપર જણાવેલી યાદી કહે છે.

એ યાદી મુજબ વાચકો અને વિવેચકોને હંફાવી દે એવા બીજા પણ (આજે તો ભુલાયેલા) બે નવલકથાકારો હતા: નારાયણ વિસનજી ઠક્કુર (૩૪ નવલકથાઓ), અને સત્યેન્દ્રપ્રસાદ સાંકળેશ્વર મહેતા (૨૧ નવલકથાઓ). ચુનીલાલ વર્ધમાન શાહે આ સમયમાં (એટલે કે ૧૯૪૦ સુધીમાં) 22 નવલકથાઓ આપી હતી. ગુજરાત જેના માટે સદાય ઋણી રહેશે એવી અમર સાગરકથાઓ આપનાર ગુણવંતરાય આચાર્યે પણ આ જ ગાળામાં શરૂઆત કરેલી. તેમણે ૧૬૫ જેટલાં પુસ્તકો લખ્યાં તેમાં ૧૦૦ જેટલી નવલકથાઓ છે.

રઘુવીર ચૌધરી તેમના વિશે લખે છે: “કથા દરિયાઈ હોય કે ધરતીની, સામાજિક હોય કે ઐતિહાસિક, જાસુસી હોય કે ધાર્મિક – એની માવજતમાં ફેર પડે તો એ કૃતિ ગુણવંતરાયની નહીં. અક્ષરજ્ઞાન પામેલો નાગરિક સમાજ મુનશી અને રમણલાલ કરતાં પણ સહેલા લેખક આચાર્ય તરફ વળ્યો ઠાકુર નારાયણ વસનજીને મળેલી લોકપ્રિયતા કરતાં પણ એ આગળ નીકળી ગયા….. એમના અવસાન પછી એમના વાચકો હવે રસિક મહેતા, વિઠ્ઠલ પંડ્યા આદિ લેખકોમાં વહેંચાઈ રહ્યા છે.”

૧૯૪૦ પછી પણ ધૂંઆધાર નવલકથાકારો આવ્યા: વિઠ્ઠલ પંડ્યા (૫૧ નવલકથાઓ), પ્રિયકાંત પરીખ (૫૧ નવલકથાઓ), દેવશંકર મહેતા (૬૩ નવલકથાઓ). એચ એન ગોલીબારે પણ ૯૦ જેટલી નવલકથાઓ આપી છે. કનુ ભગદેવે ૩૦૦ જેટલી પૂર્ણકદની રહસ્યકથા-મર્ડર મિસ્ટ્રી લખી છે એવો દાવો અમુક વેબસાઇટ પર વાંચેલો. અતિલેખન કરતાં લેખકો રઘુવીર ચૌધરી કહે છે એમ ‘વિવેચનના કાર્યક્ષેત્રને લગતા પ્રશ્નો ઊભા કરે છે’.

૧૮૬૬થી શરુ થયેલ આ સફરમાં કેટલાંક નવલકથાકારોએ યથાશક્તિ સજ્જતા કેળવી નવલકથાનાં સ્વરૂપ, ક્લાત્મકતા, વસ્તુ-સંકલના (plot) વિષયવૈવિધ્ય, વર્ણન, નિરૂપણ, કથન (narration), કથનરીતિ (technique), સંવાદ, લાઘવ (brevity) વગેરે જેવાં પાસાંઓના વિકાસમાં પોતપોતાનો ફાળો આપ્યો છે. આમ કરીને એમણે ગુજરાતી નવલકથાને જે ઊંચાઈ બક્ષી છે એની ઝાંખી તમારે કરવી હોય તો ફક્ત આ નામો વાંચી જવા:

ગોવર્ધનરામ માધવરામ ત્રિપાઠી – રમણલાલ મહીપતરામ નીલકંઠ – ચુનીલાલ વ. શાહ – કનૈયાલાલ મુનશી – ર. વ. દેસાઈ – ઝવેરચંદ મેઘાણી – ગુણવંતરાય આચાર્ય – જયંતી દલાલ – પન્નાલાલ પટેલ – ‘દર્શક’ – ઈશ્વર પેટલીકર – શિવકુમાર જોષી- ચુનીલાલ મડીયા – ધીરુબહેન પટેલ – કુન્દનિકા કાપડિયા – મોહમ્મદ માંક્ડ – સરોજ પાઠક – દિલીપ રાણપરા – ચંદ્રકાંત બક્ષી – ભગવતીકુમાર શર્મા – જોસેફ મેકવાન – અશ્વિની ભટ્ટ – રઘુવીર ચૌધરી – રાવજી પટેલ – રજનીકુમાર પંડ્યા – ઈલા આરબ મહેતા – જયંત ગાડિત – વર્ષા અડાલજા – મધુ રાય – ધીરેન્દ્ર મહેતા – વિનેશ અંતાણી – ધ્રુવ ભટ્ટ – મોહન પરમાર – મણિલાલ હ. પટેલ – યોગેશ જોષી – રાઘવજી માધડ – માવજી મહેશ્વરી.

આટઆટલાં નવલકથાકારોનાં નામ માત્ર વાંચવાથી ગુજરાતી નવલકથાના વિકાસનો પૂરો ઈતિહાસ નજર સમક્ષ ખડો થઈ જશે. એ જોયા પછી નવોદિતોની સજ્જતા કેળવવાની જવાબદારી વધી જતી નથી? તેમણે પોતાની જાતને એટલું જ પૂછવાનું રહે કે શું મારું સર્જન આ પૂર્વસૂરિઓનાં સર્જનને અતિક્રમી જશે? શું મારું સર્જન આ વિકાસ યાત્રાને આગળ વધારી શકશે કે પછી પહેલેથી જ તૈયાર કરેલા મેદાનમાં ઘોડી દોડાવવાની છે?

અત્યારે પણ એવા કેટલાયે નવલકથાકારો આ રીતે જ પોતપોતાની ઘોડી દોડાવતા રહે છે. આપણાથી સત્ત્વશીલ સાહિત્ય નથી રચી શકાતું એવું જાણતા હોવા છતાં જેઓ અતિલેખન કરતાં હશે એમના બીજા હેતુઓ ક્યાં હશે, હશે કે નહીં એ ખબર નથી પણ અર્થોપાર્જન ઉપરાંત લોકોના મનોરંજન કરવાનો શુભ હેતુ પણ હોવો જ જોઈએ, કારણ કે આ બે કારણોની અવેજીમાં તો આટલું લખાય જ કેમ! એમની અઢળક કૃતિઓમાં વખાણવાનું મન થાય એવી પાંચેક કૃતિઓ પણ મળી આવે તોપણ આનંદ થાય.

આપણા ગુજરાતી નવલકથાકારોમાં કેટલાયે ૨૫ કે તેથી વધુ નવલકથાઓ આપી છે: ર.વ. દેસાઈ , પન્નાલાલ પટેલ (૫૬), ઈશ્વર પેટલીકર, શિવકુમાર જોષી, મોહમ્મદ માંકડ, ચંદ્રકાંત બક્ષી, દિનકર જોષી, રઘુવીર ચૌધરી (૩૬), વર્ષા અડાલજા, વીનેશ અંતાણી અને કેશુભાઈ દેસાઈ, તો અમુકે એક, બે કે ત્રણ જ નવલકથાઓ આપી છે

(અમુક તો ‘નવલકથાકાર છે/હતા’ એવું જાણીને સરેરાશ વાચકને આશ્ચર્ય પણ થાય!) એવા નવલકથાકારો છે: રણજીતરામ મહેતા, સ્નેહરશ્મી, કિસનસિંહ ચાવડા, જયંતી દલાલ, ઉમાશંકર જોશી, રમણલાલ પાઠક ‘વાચસ્પતિ’, મકરંદ દવે, નરોત્તમ પલાણ, મુકુંદ પરીખ, રાધેશ્યામ શર્મા, શ્રીકાંત શાહ, સુમન શાહ, શિરીષ પંચાલ, યાસીન દલાલ, હિમાંશી શેલત, અને બિન્દુ ભટ્ટ.

‘સરસ્વતીચંદ્ર’ પહેલાના નવલકથાકારોની વાત ન કરીએ અને ‘સરસ્વતીચંદ્ર’ના ગોવર્ધનરામ માધવરામ ત્રિપાઠીથી શરૂ કરીને ‘મરુભૂમિની મહોબ્બત’ અને ‘કુંવારકાને કાંઠે’ના શૈલેષ પંચાલ (જ. ૩૧-૫-૧૯૮૪) પાસે અટકીએ તોપણ લગભગ ૧૦૦ જેટલા પ્રમુખ નવલકથાકારો અને તેમની ૩૦૦ જેટલી ઉત્તમ નવલકથાઓની યાદી મળી રહેશે.

જો અર્થોપાર્જન અને મનોરંજનનો જ હેતુ હોય તો આ કોઈ નવલકથાકારોને વાચ્યા વિના અનેકો નવલકથાઓ લખી શકાય, પણ કશુક અલગ જ લખવું હોય તો પહેલાં કેમ લખાય એ જોવું-શીખવું પડશે. દેશ-વિદેશનું સાહિત્ય વાંચવું પડશે.

અને એટલું થયા પછી પણ વ્યક્તિ જો કલ્પનાશક્તિ, પ્રતિભા અથવા કોઠાસુઝ ધરાવતો ન હોય તો કોઈ ચીજ ખપમાં આવવાની નથી. સર્જક ના થઈ શકાય તો વાચક થવું, પ્રકાશક થવું, પ્રૂફરીડર થવું. બાકી લખવું તો ઉત્તમ લખવું, શરદબાબુની જેમ, હાર્ડીની જેમ, ‘દર્શક’ની જેમ – વાચક બધુ વાંચવા પ્રેરાઈ એવું લખવું.

• હિતેષ જાજલ